De geleidelijke wereldwijde opwarming van de aarde leidt regionaal ook tot plotselinge veranderingen van het klimaat. Onderzoek met klimaatmodellen in het kader van het Europees project “EMBRACE” wijst uit dat deze kantelpunten ook bij geringe mondiale opwarming kunnen optreden. Vaker dan eerder was verwacht. Meer dan de helft van die abrupte veranderingen vindt plaats bij een mondiale temperatuurstijging van minder dan twee graden, een doelstelling die vaak gehanteerd wordt als veiligheidsmarge.

De resultaten van dit onderzoek, geleid door Sybren Drijfhout van het KNMI en de University of Southampton in samenwerking met Wageningen Universiteit zijn vandaag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America (PNAS). Aan dit onderzoek werkten NESSC-collega’s Marten Scheffer en Sebastian Bathiany mee.

Voorbeelden van kantelpunten in het klimaat zijn abrupte veranderingen in zee-ijs en oceaancirculatie door een plotselinge afname in hoeveelheid water dat zinkt naar de diepe oceaan. Ook zijn abrupte veranderingen in vegetatie en mariene biologische productiviteit gesimuleerd. Abrupte veranderingen in zee-ijs treden relatief vaak op in klimaatmodellen.  Soms in de vorm van een cascade van verschuivingen in bijvoorbeeld zee-ijs of permafrost en vegetatie.

“Ons onderzoek laat zien dat verschillende klimaatmodellen het eens zijn dat abrupte klimaatveranderingen waarschijnlijk zijn, maar dat veelal nog onduidelijk is wanneer en waar ze kunnen optreden” zegt Sybren Drijfhout.